De rechtbank in Den Haag bepaalde vandaag (3 Sept) dat het Openbaar Ministerie onrechtmatig omgaat met vertrouwelijke, afgeluisterde gesprekken tussen verdachten en advocaten.
Volgens de rechtbank is het afluisteren van dit soort tapgesprekken, geheimhoudersgesprekken genoemd, door een opsporingsambtenaar en een officier van justitie op zich niet strafbaar.
In de praktijk gebeurt dit echter door politiemensen en aanklagers die inhoudelijk betrokken zijn bij het onderzoek waarvoor wordt afgeluisterd. En dat mag niet, concludeert de rechtbank. Justitie moet binnen drie maanden maatregelen nemen die ertoe leiden dat dit niet meer kan gebeuren.
Opgenomen vertrouwelijke gesprekken tussen advocaat en verdachte moeten worden vernietigd. Maar om vast te stellen of het inderdaad om dergelijke gesprekken gaat, moeten ze toch eerst worden uitgeluisterd. Dat mag alleen door mensen die niet bij het onderzoek betrokken zijn.
Als politiemensen en aanklagers die op de zaak zitten, wetenschap van het gesprek krijgen, kunnen ze daar hun voordeel mee doen in het onderzoek. Dat mag niet, omdat een verdachte in Nederland het recht heeft om vrij met zijn advocaat te overleggen, zonder dat dit nadelige gevolgen heeft voor zijn of haar zaak.
De Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA) spande in 2005 een kort geding aan. Ze vond dat de bestaande regels niet konden voorkomen dat 'de tegenpartij' kennis neemt van de inhoud van vertrouwelijke gesprekken.
NVSA-voorzitter Annelies Rottgering liet donderdag weten gedeeltelijk tevreden te zijn met de uitspraak in de bodemprocedure die volgde op dat kort geding. "Het is een stap vooruit, maar we zijn teleurgesteld dat de rechtbank heeft gesteld dat het afluisteren op zich wel mag."
Volgens Rottgering kan het nu nog steeds gebeuren dat vertrouwelijke informatie "linksom of rechtsom" bij het onderzoeksteam terechtkomt. Het is nog niet duidelijk of de NVSA in hoger beroep gaat tegen de uitspraak.
Ook het OM weet nog niet of het zich tegen de uitspraak gaat verzetten, laat een woordvoerster weten. Wel kijkt justitie welke maatregelen het moet nemen om het bevel van de rechtbank uit te voeren. Want het OM moet hier voorlopig gehoor aan geven, tot het eventueel in een hoger beroep tot een andere uitspraak komt.
Onjuist omgaan met advocatentaps kan grote gevolgen hebben voor strafzaken. In december 2007 verklaarde de rechtbank in Amsterdam het OM niet-ontvankelijk in de rechtszaak tegen de Hells Angels, die vervolgens vrijuit gingen. Justitie had een groot aantal geheimhoudersgesprekken op de plank laten liggen in plaats van ze te vernietigen.
De rechtbank sprak van "ernstige, grootschalige en herhaaldelijke inbreuken op de regelgeving". Afgelopen voorjaar besloot het OM het hoger beroep tegen de Angels in te trekken toen bleek dat advocatentaps niet waren vernietigd.
Hoewel de regel dat de gesprekken door agenten en officieren die niet aan het onderzoek verbonden zijn worden uitgeluisterd in theorie wel aardig lijkt, is het in de praktijk natuurlijk eveneens een wassen neus. Als je elkaar ziet in de kantine is een tip snel gegeven.
0 comments:
Een reactie posten