De dubieuze praktijken van Justitie

In zijn nieuwste boek "Het OM in de Fout", analyseert Ton Derksen aan de hand van 5 bekende strafzaken de onthutsende werkwijze van het OM. Het gaat hier bij om de volgende zaken

• De Schiedammer Parkmoord
• Lucia de B
• De zaak Kevin Sweeney
• De Deventer Moordzaak
• De zaak Pim Overzier (verdachte Henk H.)

Zeven hoofdzonden

In het falen van het OM onderscheidt Derksen zeven hoofdzonden die hij 'Mega Manco's noemt:

1. Onwaarheid spreken
2. Informatie achterhouden
3. Misleiden formuleren
4. Willekeur
5. Argumentatiefouten
6. Geslotenheid voor kritiek
7. Magisch Oog

De eerste drie spreken redelijk voor zich. Ze kunnen al dan niet opzettelijk gebeuren, daar laat Derksen zich verder niet over uit. Wel vindt hij dat een organisatie die waarheidsvinding tot doel heeft, dit zwaar aan te rekenen valt.
Willekeur betreft het selectief gebruik maken van getuigendeskundigen in een rechtszaak, of net zolang ' shoppen'tot een getuige deskundige gevonden is die de lezing van het OM wél onderschrijft. In de zaak Lucia B. bijvoorbeeld werd een medische deskundige op een aantal zeer belastende punten wél serieus genomen, maar op het moment dat hij een voor Lucia ontlastende verklaring had afgelegd, werd die verklaring terzijde geschoven.
Cruciale argumentatiefouten zijn bijvoorbeeld opgetreden in de zaak Kevin Sweeney. Het OM stelde dat Sweeney de brand had aangestoken met behulp van flessen terpentine. Het slachtoffer was echter overleden door koolmonoxidevergiftiging: dat past niet bij een snelle terpentinebrand. Het verhaal van de verdediging gesteund door twee brandeskundigen dat zij overleden was door een brandende sigaret was een stuk plausibeler, alleen kwam dit het OM niet goed uit.
Geslotenheid voor kritiek was bijvoorbeeld waar te nemen in de Schiedammer parkmoord. De verdediging vroeg een deskundigeonderzoek om vast te stellen dat Kees B. rechtshandig was. Dit was een belangrijk gegeven omdat uit de verklaring van Maikel, het aangevallen jongetje, kon worden afgeleid dat de dader linkshandig was. De advocaat-generaal wees het verzoek echter af omdat 'een onderzoek naar een hypothese, dat niet bijdraagt aan de objectieve waarheidsvinding'. Derksen vraagt zich af hoe een onderzoek dat mogelijk de onschuld van een verdachte kan ondersteunen niet aan de waarheidsvinding bijdraagt. Wik H, de uiteindelijke dader bleek overigens linkshandig.
Tenslotte is er nog het feit dat het OM ten onrechte meent over een magisch oog oog te beschikken, m.a.w. 'alwetend' te zijn. Officieren van justitie denken dat ze door hun professionaliteit, ervaring en duskundigheid kunnen 'zien' of de verdachte schuldig is of niet. 'Tegeltjeswijsheid ' is misschien een beter woord hiervoor.

Zeven hoofdzonden van het OM in vijf zaken

	Schiedam	Lucia de B.	Sweeney	Deventer	Henk H.	Totaal
Onwaarheidspreken	6	3	4	2	1	18
Informatie achterhouden	2	6	3	2	4	17
Misleidend formuleren	2	2	2	1	2	9
Willekeur	2	4	1	1	2	10
Argumentatiefouten	2	2	7	5	7	23
Geslotenheid voor kritiek	4	2	2	1	5	14
Magisch oog	1	2	0	1	1	5
Totaal	19	21	19	13	22	94

Bron: Het OM in de fout, door Ton Derksen